SNOBB_KAAN - Gazipaşamız

----------SESSİZ_CENNET_GAZİPAŞA----------
Dünya turizm pazarındaki payı sürekli büyüyen; bir kez gelen tatilcilerin birçok kez geldiği, dahası ev bark edinip yerleştiği Türkiye her yıl yeni turistleri de çekiyor.
Türk turizminin kalbi de Antalya’da atıyor. Antalya bir marka olarak biliniyor dünya turizminde.
İşte bu gözde turizm merkezinin bir ucunda Gazipaşa bulunuyor. Antalya’da en çok yatak kapasitesine sahip Alanya’nın komşusu. Alanya’yı Mersin’e bağlayan yol sadece 40 km. Antalya il merkezine ise 180 km.
Ama bu iki komşu ilçeden Alanya büyük bir turizm merkezi olarak tanınırken Gazipaşa “Sessiz Cennet” olarak biliniyor. Doğası, yaşam tarzı, köyleri ve insan ilişkileri ile böyle tanımlanıyor.
İkibuçuk km. uzunluğunda, genişliği 150 metreyi bulan nitelikli Selinus Plajı ilçenin turistik tesislerinin yoğunlaştığı yer. Bu büyük kumsal denize girmek ve yılın 300 günü güneşten yararlanmak için ideal. Ama kitabınızı alıp çok daha sessiz bir yerde denize girmek isterseniz bunu yürüyerek bile yapabilirsiniz. Biraz ileride küçük, çoğu zaman tek başınıza veya sadece sevdiğinizle olabileceğiniz bir koy sizi bekliyor. Koyun hemen yanındaki bir antik limanın ve limanı koruyan kalenin kalıntıları bu özel küçük koyun kadim bir tarihi olduğunu gösteriyor. Başınızı kaldırıp yamaçlara bakınca denize bakmayı seven muz bahçeleri ile kocaman bir alana yayılmış antik kentin eserlerinin iç içe geçtiğini göreceksiniz.
Mavi deniz, parlak güneş ve güzel kumsal çok çekici, ayrılması biraz zor ama Akdeniz insanının çok eski tarihlerden bu yana gelen yayla geleneğini tanımak için ara sıra kısa ayrılıklar gerekecek. Çamlarla süslü tepelere doğru kısa yolculuklar tatili zenginleştiriyor. Antik kalıntılar, kaleler, kaya mezarları ve geleneksel yaşamı sürdüren köyler. En yükseklere doğru yayla yerleşimleri. Temiz havada doğal gıdalarla beslenen kırmızı elma yanaklı çocukların hâlâ dedelerinin, nenelerinin oynadıkları oyunları oynadıkları yaylalar.
Boyunlarında çanları ile otlayan keçiler, koyunlar. Derin vadiler, akarsular, göğe yükselen dik kayalıklar…

Tarihi

Gazipaşa'nın bilinmeyen veya tahmin edilen tarihi, tarihi perspektif içerisinde oldukça derinlere uzanmaktadır. Ana hatlarıyla bu tarihsel serüveni M.Ö.2000'lerde başlar. Hititlerin bir kolu olan Luviler yine Hititlerin Kizzuvatna (Çukurova bölgesi) ve Arzava (Antalya yöresi) ülkeleri diye adlandırdıkları bölgede yaşamışlardır. Gazipaşa'da bu bölge içinde kalması nedeniyle ilçenin tarihi yolculuğa Luvilerle - Hititlerle başlamış olması kuvvetle muhtemeldir. Nitekim Karatepe (Sivaslı) civarındaki harabaler içinde yer alan aslan kalıntıları bu bilgiler doğrular niteliktedir.

Gazipaşa'nın tarihsel yolculuğu içindeki önemli bir kilometre taşı da M.Ö. 628 yıllarıdır. Selinus adıyla tarihte iki kent mevcuttur. Sicilya'da Yunanlı Mağara - Hyblaia halkı tarafından bu tarihte bir site devleti olarak kurulan Selinus, diğeri Anadolu'nun güneyindeki Selinus. Kilikya Bölgesi'nde ve Hacımusa (Kestros) Çayının iki yakasında kurulmuş liman kentidir. Kalesi ise şimdiki kale kalıntılarının bulunduğu yerde olup o zamanlar ada konumunda idi. Buradan başta Mısır olmak üzere, o günün ticaret merkezleri ile deniz ticareti yapılmakta idi.

Yunan yönetiminden M.Ö. 197'de Antiokhos dolayısıyla Roma egemenliğine geçen kente M.S. 1. yüzyılda Akdeniz kıyılarının doğu seferine çıkan Roma Kralı Trayan hastalanarak Selinus limanına gelmiş ve bir tüccarın evine konuk olmuş, daha sonra iyileşmeyerek burada ölmüştür. Yerine tahta geçecek olan Hadrianus, Selinus' a gelerek cenazeyi Roma'ya götürmüş, anısmada bir mezar yaptırmıştır. Bu nedenle de Selinus'un bir süre Traianapolis adıyla anıldığı Hıristiyanlık döneminde ise Seleukeia - Silifke Başpiskoposluğu'na bağlı Piskoposluk merkezi olduğu bilinmektedir. M.Ö. I. yüzyılda başlayan Roma İmparatorluğu dönemi, bu devletin Anadolu sınırları içinde bulunan Gazipaşa'da VI. yüzyıla kadar devam etmiştir.

M.S. VI. yy'den başlarak Güney Akdeniz Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğine girmiş, bu yeni dönemde Gazipaşa, Antalya ve Alanya ile birlikte Pamfilya'nın Türkleşmesi süreci içinde Selinus, Selçuklu Sultanı I. Alaaddin Keykubat'ın 1221 yılında Alanya'yı, 1225'e kadar da buradan itibaren belki de Toroslar'dan kaynaklanıp şehir merkezinden geçerek denize karışan beş büyük çayın zaman zaman sel baskınına neden olması dolayısıyla Selinti olarak anılmaya başlanmıştır. 1268'lerde Moğollar'ın Anadolu işgali sırasında Selinti, Anadolu Selçuklu Devleti'nin Konya ve bağlı bölgeleri sınırları içinde yer almaktaydı.

Anadolu beylikleri döneminde 1335 yılından itibaren Antalya ve civarı Teke Beyliği'nde kalırken Alanya, Selinti ve doğusu ile Kuzey yöreleri merkezi Konya olan Karamanoğulları hakimiyetine girmiştir.

Osmanlı Döneminde Fatih Sultan Mehmet'in Deniz Kuvvetleri Komutanı (Kaptan'ı Derya) Gedik Ahmet Paşa, 1470 yılında Alanya'yı, 1472 yılında ise Selinti, Anamur ve Silifke yöresini Karamanoğlu Beyliği'nden alınarak Osmanlı hakimiyetine dahil etmiştir. Ünlü gezgin Evliya Çelebi meşhur Seyahatname'sinin 126. sayfasında "XVIII. yy'da Selinti kazasının İçel (Mersin) sınırları içerisinde Silifke Sancağına bağlı 26 köyü olan ve yıllık 80 akçe vergi veren bir kazadır. Deniz kenarında bakımlı cami ve evler ile yemyeşil dağlara sahiptir. Kıbrıs'a 70 mil uzaklıkta iskelesi vardır." demektedir.

GAZİPAŞA LİMANI

Gazipaşa sahili ve plajlar
Biraz önce dağlardaki yaylalardan ve temiz havadan söz ettik ama Gazipaşa’da temiz hava için uzaklara gitmeye gerek yok aslında. Deniz kenarında, ilçe merkezinde de hava da temiz doğa da.
Çünkü burada havayı ve çevreyi kirletecek hiçbir şey yok. Bacalarından kara dumanlar, zararlı gazlar püskürten, çevreye, insana ve doğaya zarar verecek atıklar bırakan sanayi yok. Denizi kirletecek aşırı yapılaşma da yok.
Denizden esen yosun kokulu rüzgârlar ile ilçenin sırtını yasladığı dağlardan kopup gelen çam kokulu hava buluşuyor. Bazen biri, bazen diğeri baskın çıkıyor.
Tam kıvamında bir iklim oluşuyor

KORU DOĞAL HAVUZLARI VE PLAJI

GAZİPAŞA'NIN TARİHİ

        Bölgede insan yerleşiminin tarihsel serüveninin İ.Ö. 2000'lere kadar olan geçmişi bilinebiliyor. Ama yeterli bilgi vermese de çok daha eski çağlardan beri yerleşim olduğuna dair izler de var.
Gazipaşa’nın öyküsünü izleyelim:

* Hititlerin bir kolu olan Luviler Gazipaşa’yı da kapsayan Hititçede Kizzuvatna (Çukurova) ve Arzava (Antalya yöresi) Trakheia (dağlık kilikya bölgesi)yer alan Arzava konfederasyona bağlı olarak yaşadılar.
Luvilerle (Hititlerle) başlamış olması kuvvetli ihtimal. Karatepe (Sivaslı) civarındaki kalıntılar içinde yer alan aslan figürleri bu ihtimali doğruluyor.

* Gazipaşa'nın tarihine yaptığımız yolculuğun önemli bir kilometre taşı İ.Ö. 628 yıllarına götürüyor. Selinus adıyla tarihte iki kent vardı. Sicilya'da Yunanlı Megara-Hyblaia halkı tarafından kurulan Selinus ve Anadolu'nun güneyindeki Selinus. Kilikya Bölgesi'nde ve Hacımusa Çayı’nın ((Kestros) iki yakasında kurulmuş liman kenti, yani günümüzün Gazipaşa’sı. Kıbrıs, Mısır ve Akdeniz’deki diğer ticaret merkezleri ile ticaret yapılan liman kenti!
Hititler deniz kavimleri tarafından yıkılınca bölgede bir süre otorite boşluğu meydana gelmiştir.M.Ö. 8.YY Mısırda bulunan 26. sülalenin egemenliğine girmiştir.ANTİOCHEİA AD. KRAGUM (Nohutyeri) temelleri bu dönemde atılmıştır.
7. YY ortalarından 4. YY a kadar Pers egemenliğine girmiştir.4. YY ın ortalarında ise Pers egemenliğine son veren büyük İskender (Mekadon Kralı)Alexander egemenliğine girdi.Büyük İskender ölünce onun valisi SELEVKOS’un egemenliğine girdi.Daha sonrada merkezi Adıyaman’da bulunan KOMAGENE krallığına bağlandı.Nohutyeri Komagene kralı 4. ANTİAKOS adına adanmıştır.
* İ.Ö. 197'de Antiokhos döneminde Roma egemenliğine geçti. I. yy.'da doğu seferine çıkan Roma Kralı Trajanus (98-117) hastalanarak Selinus’a geliyor ancak iyileşemeyerek burada ölüyor.
Yerine tahta geçecek olan Hadrianus, Selinus' a gelerek cenazeyi Roma' ya götürmüş, anısına da bir mezar yaptırmış. Bu nedenle de Selinus'un bir süre Trajanapolis adıyla anılıyor.

            * Klikya’nın batı sınırında kurulan ve kaderi yakın çevresindeki en önemli yerleşim olan Alanya’nın kaderine bağlı olarak gelişen Gazipaşa bölgeye hakim olan korsanlar dönemini yaşamış. (Diğer sayfalarımızda bu konuda ayrıntı bulacaksınız.) İ.Ö. 65 yılında, Romalı komutan Pompeius komutasındaki ordu bölgeyi korsanlardan temizledi ve Selinus da küçük bir Roma yerleşimi oldu.
* İ.Ö. I. yy.’da başlayan Roma İmparatorluğu dönemi yörede 6. yy.'a kadar devam etti. Roma’nın Hıristiyanlık döneminde ise Seleukeia-Silifke Başpiskoposluğu'na bağlı Piskoposluk Merkezi oluyor.
* Roma gücünü kaybetmeye başlıyor ve 6. yy.'dan başlayarak Güney Akdeniz Bizans İmparatorluğu'nun egemenliğine giriyor.
* Anadolu’da güçlenmeye başlayan ve büyük bir devlet haline gelerek Bizans topraklarının büyük bölümünde hakimiyet kuran Selçuklu döneminde Sultanı I. Alaiddin Keykubat (1220-1237) 1221 yılında Alanya, Gazipaşa çevresine de hakim oluyor.
Bu dönemde adı “Selinti” oluyor.Bu ad belki Selçuklulardan belki de Toroslardan kaynaklanıp şehir merkezinden geçerek denize karışan beş büyük çayın zaman zaman sel baskınına neden olmasından geliyor.
* Selçuklulardan sonraki Anadolu Beylikleri Dönemi’nde Antalya ve civarı Teke Beyliği’nde kalırken Gazipaşa (Selinti) ve doğusu ile kuzey kısımları merkezi Konya olan Karamanoğulları Beyliği hakimiyetindeydi.
* Osmanlı Döneminde Fatih Sultan Mehmet'in Deniz Kuvvetleri Komutanı (Kaptan'ı Derya) Gedik Ahmet Paşa, 1470 yılında Alanya'yı, 1472 yılında ise Selinti (Gazipaşa), Anamur ve Silifke yöresini Karamanoğlu Beyliği'nden alarak Osmanlı hakimiyetine kattı.

          * İstiklal Savaşı ve Cumhuriyet Dönemi
İstiklal Savaşı’nda Selinti (Gazipaşa) halkı Mustafa Kemal ve ulusal kurtuluşçu güçlerin tarafında yer alıyor. Torosların İçanadolu tarafına bakan tarafında bulunan Bozkır çevresinde başlayan Delibaş isyanları sırasında aşiret(Bizce toroslarda yaşayan Yörükler olmalı aşiret Yörükleri değil) Yörükleri isyanın bastırılmasında rol oynuyorlar.
Cumhuriyetten sonra, 21 Ekim 1922’de Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile Gazipaşa ünvanı ile ilçe oluyor. Mustafa Kemal Paşa’nın ünvanı olan Gazipaşa adının ilçeye verilmesiyle yöre halkının İstiklal Savaşı sırasındaki yararlıkları da ödüllendirilmiş oluyor.
1926 yılında nüfusunun azlığı nedeniyle ilçeliği kaldırılıyor. Hacı Musa Çayı’nın doğusu Şansa Nahiyesi olarak Anamur’a, batısı ise Pazarcı Gazipaşa olarak Alanya’ya bağlanıyor.
Yeniden ilçe oluşu 1947 yılında 5071 sayılı Büyük Millet Meclisi kararı ile gerçekleşiyor ve Kaladran Çayı ile Anamur’dan ayrılıyor.

******gazipaşa'nın resmi sitesi--->>>www.gazipasa.gov.tr******